176
พูดถึงชื่อซีซาร์ ละตินมีสำนวน aut Caesar, aut nihil (ถ้าไม่ใช่ซีซาร์ก็ไม่ใช่อะไรเลย = ถ้าไม่ได้ทั้งหมด ก็จะไม่เอาอะไรเลย) ด้วยนะ คำว่าไคซาร์ในที่นี้ดูเหมือนจะใช้ในความหมายว่าจักรพรรดิ ถ้าพูดว่า aut Caesar, aut nemo (ถ้าไม่ใช่ซีซาร์ก็ไม่มีใครอีกแล้ว) ก็จะได้ความรู้สึกอีกแบบเลย twitter.com/misperaki/stat…
177
ช่วงภาษาละตินกับซีซาร์วันนี้: หนึ่งในชัยชนะที่สำคัญที่สุดของซีซาร์คือสงครามกัลลิคุมล่ะ ตอนข่าวมาถึงโรมว่าซีซาร์ชนะสงคราม ฝ่ายที่เกลียดซีซาร์ก็รู้ว่าซีซาร์จะต้องได้รับเลือกเป็นกงสุล จะมีอำนาจมากจนกดไม่ลง
ก็เลยประกาศว่าซีซาร์เป็นศัตรูของสาธารณรัฐ ให้สลายกองทัพมามอบตัวทันที
/1 twitter.com/misperaki/stat…
178
ช่วงนี้อยู่ๆ ก็คิดถึงเชคสเปียร์ ในบรรดาบทละครของเชคสเปียร์เรื่องโปรดของทุกคนคืออะไรเหรอคะ
ถ้าข้อยจะมาพูดถึงเชคสเปียร์สักเรื่องมีใครอยากฟังอะไรมั้ยคะ 😸 คิงเลียร์? โอเทลโล? แมคเบธ? แฮมเลท? มีใครอยากฟังเรื่องข้อยเล่าเรื่องเบื้องหลังโอฟีเลียภาพนี้มั้ยคะ
179
ภาพเขียนชายหนุ่มปริศนาโดยศิลปินผู้ไม่ปราฏนาม พบในหีบของบารอเน็ตเฮนเดอร์สันในเรือเวสต์มอร์แลนด์ (ที่ถูกฝรศยึดปี 1779) ล่ะ
ไม่มีใครรู้ว่าชายหนุ่มคนนี้เป็นใคร ทำไมตาบารอเน็ตถึงอยากได้ภาพนี้นัก แต่ก็ดูสะดุดตาเนอะ พอเห็นคำว่า 'ไร้นาม' ก็อยากรู้เลยว่าเป็นคนแบบไหน มีเรื่องราวยังไงกันนะ
180
สุขสันต์วัน Good Friday ค่ะทุกท่าน! รีกลับมาเพราะเป็นวันที่ดันเต้ไปนรกล่ะ
พูดถึงถ้าจีซัสกวาดล้างนรก (? The Harrowing of Hell) ประตูนรกก็ต้องถูกทำลายไปแล้ว นรกของดันเตก็คือคุกที่ประตูเปิด แค่หันหลังกลับจะออกไปเมื่อไหร่ก็ได้ ที่คนบาปยังติดอยู่ในนี้ก็เพราะทำใจหันกลับมาไม่ได้ twitter.com/misperaki/stat…
181
พูดถึงนรกของดันเตไปแล้ว ถึงตาซาตานของมิลตันบ้างค่ะ!
ในดันเต้เรายังมีซาตานเป็นอสุรกายสามหัว แต่ซาตานของมิลตันกลับเป็นซาตานที่ยังเก็บความสง่างามของทูตสวรรค์ไว้ได้ล่ะ แต่เป็นทูตสวรรค์ผู้ร่วงหล่นและเต็มไปด้วยบาดแผล แหลกสลายแต่เป็นอมตะ อย่าง L'ange déchu ของคาบาแนลภาพนี้
/0
182
อย่างนึงที่ทุกคนจำได้เกี่ยวกับทูตสวรรค์ของคาบาแนลก็คือสายตาที่ทำให้นึกถึงมาริโน negli occhi, ove mestizia alberga e morte เต็มไปด้วยความเศร้าและความตาย หรือมิลตัน obdurate pride and steadfast hate ความทระนงและชิงชัง
สายตาที่ประกาศกร้าวว่า non serviam (ละติน: ข้าจะไม่รับใช้)
/1
183
ลูซิเฟอร์กลายเป็นซาตาน (ที่มาจากฮีบรูแปลว่าศัตรู) non serviam ก็กลายเป็นมอตโตประจำตัวไปล่ะ
หลังจากร่วงหล่น สิ่งที่ซาตานเงยหน้าขึ้นมามองก็คือ 'นรก' ล่ะ สุดขอบฟ้าถูกกลืนกินด้วยไฟ แต่เป็นไฟที่ปราศจากแสงสว่าง มิลตันใช้คำว่า darkness visible 'ความมืดที่มองเห็นได้'
/2
184
ซาตานของมิลตันคือซาตานที่ไม่มีวันยอมแพ้ รู้ทั้งรู้ว่าไม่มีทางชนะแต่ก็ยังเชิดหน้า ด้วย the unconquerable will… courage never to submit or yield ความกล้าหาญที่จะไม่สยบ ที่แม้แต่พระเจ้าก็ริบคืนไปไม่ได้ ความกล้าที่จะ 'ท้าดวลกับพระผู้เป็นเจ้า' ตามที่ชิลเลอร์บอก
/3
185
ซาตานของยุคโรแมนติกคือซาตานที่ไม่ว่าจะพ่ายแพ้กี่ครั้งก็จะยืนขึ้นใหม่ ต่อให้ทรมานแค่ไหนก็จะสู้
เชลลีย์เคยถามว่า เทียบกับพระเจ้าที่รู้อยู่แล้วว่ายังไงตัวเองก็ชนะ แต่ก็ยังลงโทษอย่างโหดเหี้ยม ซาตานที่สู้เพื่อสิ่งที่ตัวเองเชื่อทั้งๆ ที่ไม่มีทางชนะไม่ใช่ว่าสูงส่งสง่างามกว่าหรือ
/4
186
เวลาคนพูดถึงซาตานของมิลตัน ส่วนใหญ่มักจะพูดถึงซาตานในเล่มแรก ที่เพิ่งร่วงหล่นแล้วกำลังปลุกใจเอนเจิลตนอื่นๆ ให้ลุกขึ้นสู้ใหม่
แต่สำหรับเราสปีชที่เราชอบที่สุดคือเล่ม 4 ตอนซาตานกำลังมุ่งหน้าไปสวนอีเดน เป็นฉากแรกที่เราเห็นซาตานอยู่เพียงลำพัง ไม่จำเป็นต้องกล้าหาญต่อหน้าคนอื่นแล้ว
/5
187
สิ่งที่ซาตานพูดตอนที่อยู่คนเดียวคือ
'ข้าจะบินไปไหนได้ ไม่ว่าทางไหนก็คือความโกรธแค้นไม่สิ้นสุด คือความสิ้นหวังไม่จบสิ้น ไม่ว่าจะบินไปที่ไหน ที่นั่นก็คือนรก ตัวข้าคือนรก'
เทียบกับซาตานในดันเตที่ถูกแช่อยู่ในน้ำแข็งชั่วนิรันดร์ ซาตานของมิลตันจะไปไหนก็ได้ เพราะทุกที่ล้วนเป็นนรก
/6
188
ซาตานบอกว่าตอนที่ทูตสวรรค์ตนอื่นๆ เชียร์ให้ข้าบนบัลลังก์นรก ด้วยมงกุฏนี้ ด้วยคทานี้ only supreme / In misery สิ่งเดียวที่ข้ามีเหนือกว่าใครก็คือความทุกข์ทรมาน
แต่จะให้ยอมแพ้ ไม่มีทาง
(สักวันอยากจะอ่านสปีชนี้ให้ฟังมากค่ะ มันทรงพลังมากจริงๆ!)
/7
189
สุดท้ายซาตานต้องยอมทิ้งความหวังทั้งหมด So farewell hope, and with hope farewell fear / Farewell remorse: all good to me is lost / Evil be thou my good
พออ่านมาถึงตรงนี้ไม่ถามตัวเองกันเหรอคะว่าจริงๆ แล้วซาตาน 'ชั่วร้าย' แต่แรก หรือว่าเพราะสิ้นหวังถึงได้ชั่วร้าย
/8
190
ตอนที่ซาตานเห็นอีฟอยู่คนเดียวท่ามกลางดอกไม้ ซาตานแทบจะลืมหมดแล้วว่าตัวเองมีแผนการณ์อะไรอยู่ ลืมความเกลียดชัง ลืมความอิจฉา ความแค้น ได้แต่ยืนมองเฉยๆ Stupidly good, of enmity disarmed, / Of guile, of hate, of envy, of revenge
//เรื่องของซาตานยังอีกยาวจ้ะ เดี๋ยวมาเล่าต่อนะ
/10
191
อีกท่อนนึงจาก PL คือตอนซาตานแอบเข้าไปในอีเดน แล้วก็เห็นอดัมกับอีฟ
ซาตานที่ไม่เคยเห็นมนุษย์มาก่อน
ตอนที่เห็นมนุษย์เป็นครั้งแรก ลูซิเฟอร์ตกตะลึงถึงขนาดพูดว่า นี่คือสิ่งมีชีวิตที่ข้าอาจจะ 'รัก' ได้เลยล่ะ (creatures … whom my thoughts pursue with wonder, and could love)
/9
192
ทุกคนคงเคยได้ยินว่าอดัมกับอีฟถูกขับไล่ออกจากอีเดน ได้รู้จักความตายกับความขมขื่นเพราะซาตานล่อลวงให้กินผลไม้ต้องห้าม
ในมิลตัน อดัมรู้ทั้งรู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้น แต่ก็ยังเต็มใจจะกิน เพราะ 'ไม่อาจทนสูญเสียอีฟไปได้'
มาฟังเรื่องการล่อลวงของซาตาน กับการร่วงหล่นของมนุษย์กันค่ะ!
/1 twitter.com/misperaki/stat…
193
ความเดิมตอนที่แล้ว: ในมิลตัน ซาตานที่มองเห็นอีฟครั้งแรกเนี่ยตกตะลึงจนแทบจะลืมความแค้น ลืมความเกลียดชัง
แต่ซาตานก็คือซาตานที่ไม่มีวันหลุดพ้นจากนรกได้แม้แต่จะอยู่บนสวรรค์
และเหมือนคนที่เห็นสิ่งสวยงามที่ตัวเองไม่อาจครอบครองได้ อดีตเทวทูตก็ทำสิ่งเดียวที่ตัวเองทำได้
คือ…ทำลาย
/2
194
เอาจริงๆ ขนาดไม่ใช่อีฟ อ่านมาถึงตรงนี้ก็เริ่มพยักหน้าหงึกหงัก เอองูนี่พูดมีเหตุผล แต่ประโยคถัดไปคือ
นอกจากจะไม่ตาย ข้ายังสามารถคิดได้เหมือนมนุษย์ทั้งๆ ที่โชคชะตาให้ข้าเป็นแค่งู
นี่คือผลไม้แห่งความรู้
ลองถามตัวเองสิว่าพระเจ้าแบบไหนกันที่ห้ามไม่ให้มนุษย์เรียนรู้ ทรงกลัวอะไร
/5
195
และอีฟ เหมือนคนส่วนมากที่ยืนตรงนั้นและฟังคำพูดนั้น ก็เด็ดผลไม้ลงมา
แล้วก็กินมันเข้าไป
ที่น่าสนใจคือคำถามถัดไปของอีฟคือ 'ควรจะให้อดัมกินผลไม้ด้วยไหม'
หรือควรจะเก็บไว้ให้ตัวเองจะได้ 'เหนือกว่าอดัม' ในเมื่อ 'ถ้าต่ำต้อยกว่า ใครจะเป็นอิสระได้' for, inferiour, who is free?
/7
196
หากพระเจ้าทรงลงโทษท่านที่ต้องการเป็นสิ่งที่ดีขึ้น ถ้าอย่างนั้นก็ทรงไม่ยุติธรรม
และในเมื่อไม่ยุติธรรม ก็ไม่ใช่พระเจ้า 'Not just, not God' ไม่จำเป็นต้องหวาดกลัว ไม่จำเป็นต้องเชื่อฟัง
อ่านถึงท่อนนี้ทีไรรู้สึกเหมือนเราได้กินผลไม้ต้องห้ามไปกับอีฟแล้วทุกที not just, not God
/6
197
อดัมก็เลยตัดสินใจจะออกไปตามหาอีฟ แล้วก็เจออีฟที่กำลังกินผลไม้ต้องห้าม
ฉากนั้นในมิลตัน มงกุฏดอกไม้ที่อดัมถือมาก็ร่วงหล่นจากมือ กุหลาบที่ร้อยไว้เป็นมงกุฏก็ร่วงโรย
นั่นคือครั้งแรกที่ดอกไม้เหี่ยวเฉาในสวนอีเดน
/9
198
อดัมยืนอยู่ตรงนั้น สิ่งมีชีวิตของพระเจ้า มองผลไม้ในมือของอีฟ และสิ่งแรกที่อดัมคิดตอนนั้นคือ
ข้าจะตายกับเจ้า
ข้าจะอยู่โดยไม่มีเจ้าได้ยังไง ข้าจะลืมความรักของเราได้ยังไง ต่อให้พระเจ้าสร้างอีฟคนที่สองออกมา ก็ไม่มีใครจะมาแทนที่เจ้าได้
/10
199
สปีชที่อดัมพูดออกมาตอนนั้นคือ If death / Consort with thee, death is to me as life
ถ้าซาตานมี Evil be thou my good อดัมก็มี death is to me as life ความตายสำหรับข้าคือชีวิต นี่ยังไม่ได้กินผลไม้ก็เริ่มพูดเหมือนซาตานแล้ว
นี่คือการร่วงหล่นของมนุษย์ในมิลตันล่ะ fall 'in love'
/11
200
ถ้าตอนนั้นอดัมแค่หันหลัง ส่งอีฟให้พระเจ้า บางทีทุกวันนี้มนุษย์อาจจะยังอยู่ในสวนอีเดน ไม่ต้องตาย ไม่ต้องเจ็บปวด แต่อดัมที่ไม่ได้แม้แต่ฟังคำพูดของซาตาน ไม่ได้หลงเชื่ออะไรทั้งนั้น ไม่ได้อยากยิ่งใหญ่
ที่อดัมกินผลไม้เข้าไป แค่เพราะปล่อยให้อีฟตายคนเดียวไม่ได้ แค่นั้นเอง
/12
où tout est tranquille / éternellement